Wat zijn de eisen van Brusselmans en zijn anti-Watteeuw-koor? Samengevat: business as usual, want "Gent was leefbaar". Automobilisten hebben het recht de openbare weg in te nemen, recht op parkeergelegenheid (tegen belachelijk lage tarieven) en het recht om derden schade toe te brengen zodat hun allerindividueelste wensen worden vervuld. Werken dienen bovendien uitgevoerd zonder hinder. Heel wat burgers zijn hierdoor inderdaad "de pispaal". De vele kleinschalige initiatieven als leefstraten en fietsacties tonen een soort grassroots-'basta!'.
Gent is vol!
Vreemd toch: 'Watteeuws grote-werkenshow' zou de stad doen vastlopen? Was Gent al niet verstrikt geraakt? De conclusies van de parkeerstudie vermelden dat er op piekmomenten in heel Gent 121.794 auto's rijden. In Gent groeide het autoverkeer de voorbije tien jaar met 30 procent. The Guardian gaf Gent in 2014 een dertiende plaats op honderd als 'most congested city' in West-Europa en Noord-Amerika. Brussel en Antwerpen haalden het hoofdpodium met respectievelijk plaats twee en drie.
De toenmalige verkeerscoördinator van de Gentse politie, Dominique Van Den Eeckhaut, zei enkele jaren terug al: "Meer verkeer kunnen we echt niet dulden, we zitten aan de grens van onze leefbaarheid" (Het Nieuwsblad 15/2/12). De ironie van de automobiele vooruitgang is de stilstand.
Ook de openbare ruimte kan dat toenemende autogebruik niet meer slikken. Er zijn ook 'maar' 121.652 parkeerplaatsen, onvoldoende om de parkeerdruk te doen dalen. Er zou tot 40 kilometer extra parkeerplaats nodig zijn, die er gewoon niet is. Kortom, de congestie aanpakken vraagt om het autogebruik af te remmen. Gent voert bovendien het peloton aan als het gaat over het aantal verongelukte of zwaargewonde fietsers per jaar. Het verstikkende beeld is niet 'het nieuwe Brugge', maar de verstikking van Gent.
Trage doders
Het mobiliteitsplan tracht terecht de verstikking van onze lichamen af te remmen. Fijn stof kost de Vlaming tot drie gezonde levensjaren. Enkele van de voornaamste aandoeningen zijn volgens Tim Nawrot, hoofddocent milieu-epidemiologie aan de KU Leuven, een laag geboortegewicht, schizofrenie, astma en hart- en vaatziekten bij volwassen en kinderen. De verhoogde concentraties van stikstofoxiden in steden veroorzaken irritatie van ogen, keel en neus, en het aantal astma-aanvallen en ziekenhuisopnames neemt toe.
Ongeveer een derde van de Vlaamse fijnstofemissie is te wijten aan het verkeer. Het recente Airbezen-project van de Universiteit Antwerpen toont aan dat op plaatsen waar veel verkeer passeert, er tussen twintig en veertig keer meer fijnstofuitstoot is. De grootste slachtoffers zijn burgers die dicht bij drukke verkeerswegen leven. Een recente kaart van de Amerikaanse universiteit Yale toont dat de luchtkwaliteit boven Gent abominabel is. De concentratie fijn stof zou zelfs hoger liggen dan in Londen of Parijs (DM 10/8). Hoe aanvaardbaar vinden we het als stedelijke samenleving dat jonge kinderen dagelijks in dergelijke smog opgroeien?
Herman Brusselmans heeft gelijk: "Gent gaat naar de kloten." Maar je moet een 'kuthommel' zijn, om in de woordenschat van Brusselmans te blijven, om het probleem te reduceren tot "die pipo van een schepen". Gezien de ernst van de problemen is dit beleid pas een eerste noodzakelijke stap op weg naar een leefbare stad.
