'Vrachtwagens maken onze straten kapot en zorgen voor overlast en verkeershinder in het historische centrum', zegt Filip Watteeuw (Groen), Gents schepen van Mobiliteit en Openbare Werken. 'Tegelijk zien we dat de meeste vaak halfvol zijn en slechts één pakje afleveren.'
Kort samengevat: dat kan beter. Dat vinden naast Gent ook Brussel, Leuven, Sint-Niklaas, Antwerpen, Mechelen, Hasselt, Roeselare, Kortrijk, Oostende en Brugge. Allemaal willen ze het vrachtverkeer naar beneden in hun centra en daarom omarmen ze bedrijfjes als CityDepot, Bubble Post, Cargo Vélo, Citydelivery en CourieriQ. Stuk voor stuk koerierdiensten diethe last mile een pak groener en stiller willen laten verlopen. Zelfs Bpost gaf deze week aan met het proefproject 'city logistics' de dienst te willen aanbieden in Antwerpen.
Het concept is eenvoudig: leveranciers verliezen de meeste tijd metthe last mile: de kilometers tussen de afrit van de snelweg en de klant in de smalle stadssteeg. Onder meer CityDepot voorziet daarom een of meerdere 'stadsdistributiecentra' aan de rand van de stad, waar transporteurs hun goederen kunnen afzetten, waarna het koerierbedrijf via elektrische fietsen, bestelbusjes ofà la limite een volgeladen bestelwagen de verdere verdeling in het centrum voor z'n rekening neemt.
Maar Gent gaat verder. 'Op dit moment zijn er in Gent 615 private bouwwerven aan de gang, samen goed voor drie- tot vierduizend ingenomen parkeerplaatsen', zegt Watteeuw. 'Werfwagens zorgen bovendien voor veel geluids- en verkeershinder voor de omwonenden.' Dus experimenteerde de stad Gent met vrachtverkeer via het water. Ze deed dat voor een bouwwerf aan de Lange Munt en voor de werf aan de Waalse Krook, waar de nieuwe stadsbibliotheek wordt gebouwd. 'In totaal hebben we 44.000 ton grond en puin afgevoerd, goed voor 290 vaarten en - belangrijker - 1.745 uitgespaarde vrachtwagens.' Veel voordelen voor de stad en de bewoners dus, maar ook voor de aannemer: een boot staat namelijk niet in de file. 'De economische schade voor een vrachtwagen die vaststaat in de file, bedraagt vijftig euro per uur', zegt Koen Valgaeren van het Vlaams Instituut voor Mobiliteit, dat het Gentse waterproject begeleidde samen met Waterwegen en Zeekanaal. En er is ook de druk van bovenaf. 'Europa wil dat onze stadscentra tegen 2050 vrij zijn van verbrandingsmotoren. Dan ga je als stad maar beter op zoek naar alternatieven.' Zoals waterwegen dus. 'Mechelen, Antwerpen, Brussel en Hasselt keken met veel interesse naar de twee proefprojecten in Gent.' Ook CityDepot lonkt al richting water: hun tweede depot in Hasselt komt langs het Albertkanaal. En Bubblepost laat eind deze maand een eerste boot te water om winkels en bedrijven te bevoorraden.
Te land, ter zee en binnenkort ook via de lucht? Helaas, je boek op het terras laten leveren door een drone zit er nog niet in, zegt Koen Meuleman van BeUAS, de vereniging van fabrikanten en gebruikers van drones. 'De wetgeving en de technologie staan nog niet ver genoeg. Nog een kwestie van jaren, dus.'
